Μυθιστόρημα
Πίνακας του Στάθη Κουκόπουλου
|
«Η μεγάλη μορφή της πεζογραφίας, όπου ο συγγραφέας, δια μέσου πειραματικών "εγώ" (προσώπων) εξετάζει εξαντλητικά τα μεγάλα θέματα της ύπαρξης». Μίλαν Κούντερα
Παρεμπιπτόντως: Ο Κούντερα είναι κατά την προσωπική μου γνώμη ο μεγαλύτερος σύγχρονος μυθιστοριογράφος μαζί με τον Κουτσί. Ο Κουτσί έχει βραβευθεί με το Νόμπελ Λογοτεχνίας, ενώ ο Κούντερα όχι. Φέτος το 2017 το Νόμπελ δόθηκε στον πολιτογραφημένο Άγγλο - Ιάπωνα συγγραφέα Καζούο Ισιγκούρο. Έχω διαβάσει μόνο το πιο "διάσημο" μυθιστόρημά του «Τ᾿ απομεινάρια μιας μέρας», ένα στεγνό βιβλίο, όσο και το θέμα που πραγματεύεται. Έχω την εντύπωση ότι το βραβείο είναι διάτρητο από κάθε φορά διαφορετικές σκοπιμότητες. |
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ LINK
Το άθλημα τού μυθιστορήματος.
Είναι η συγγραφή μυθιστορήματος επάγγελμα; Ένας μυθιστοριογράφος πρέπει να γράφει συνέχεια, σαν να είναι δουλειά με ωράριο; Ποιος είναι τελικά μυθιστοριογράφος, αυτός που γράφει ένα μυθιστόρημα ή λίγα μυθιστορηματικά αριστουργήματα, (περίπτωση Προυστ, Σάλιντζερ, Σελίν κ. α.) ή αυτός που εκδίδει κατά τακτά χρονικά διαστήματα χωρίς να έχει να προσθέσει κάτι καινούργιο; Είναι το μυθιστόρημα έκφραση ζωής, ή τουλάχιστον έκφραση των διαφορετικών εαυτών μας μέσα το πέρασμα του χρόνου στο ίδιο πρόσωπο, ή είναι κατασκευή που κάποιος, που δηλώνει μυθιστοριογράφος, έχει υποχρέωση να παραδίδει κάθε τόσο; Με άλλα λόγια έχει μέσα του κάποιος το υλικό που τον πιέζει, που τού ζητά να εκφρασθεί, ή αναζητά θέμα για να το αφηγηθεί; Μπορεί κάποιος να δηλώνει αθλητής, όταν είναι πολύ μακριά από τα "ρεκόρ" που άλλοι έχουν ανεβάσει πολύ ψιλά; Είναι το μυθιστόρημα προσπάθεια να ξεπεραστεί το "ρεκόρ" που σημαίνει ένα στόχο ή είναι απλώς άθληση; Αυτός που γράφει ένα μυθιστόρημα πάνω από 600 σελίδες χωρίς να κομίζει τίποτα καινούργιο ή έστω βιωμένο ή πρωτότυπα επινοημένο, σέβεται τον χρόνο τού αναγνώστη του; Πολλοί λίγοι έχουν το χάρισμα να έχουν γράψει πολλά και καλά μυθιστορήματα. Θα αναφέρω ένα Έλληνα τον Γιάννη Ξανθούλη (κυρίως τα πρώτα του) και ένα ξένο τον Μίλαν Κούντερα.
Ποιος δίδει στον επίδοξο συγγραφέα, αυτή την προτεραιότητα έναντι τού αναγνώστη, ώστε ο τελευταίος να τού αφιερώσει το χρόνο του; Θα μπορούσαν να είχαν και ανταλλάξει ρόλους. Έχω νιώσει πολλές φορές το αίσθημα ότι θα μπορούσα να γράψω καλύτερα από το συγγραφέα που διαβάζω, ή τέλος πάντων να μην πω τίποτα αν δεν έχω κάτι σημαντικό να πω, (πολλές φορές η σιωπή είναι προτιμότερη από το τίποτα). Για το ότι νιώθει χαρισματικός, ποιος τού έχει πιστοποιήσει το χάρισμα; Ο χρόνος είναι πολύτιμος, η ζωή πιέζει, οι πηγές ενημέρωσης, πλήρωσης, απόλαυσης, γεύσης τού καινούργιου τού διαφορετικού είναι τόσες πολλές, ώστε αυτός που καταθέτει την γραφή του, να κατέρχεται ταπεινός, όχι με την αλαζονεία "τού εγώ είμαι συγγραφέας". Θα μού πει κάποιος, ότι η κρίση πιο είναι το καλό ή κακό μυθιστόρημα είναι υποκειμενική, και μέχρις ένα σημείο θα συμφωνήσω μαζί του. Υπάρχει ή δημοκρατία τής αγοράς, η δημοκρατία τής κρίσης, όλα κρίνονται μέσα στον χρόνο, όλα κάποια στιγμή θα τελεσιδικήσουν. Υπάρχει όμως ελεύθερη διακίνηση στην αγορά τού βιβλίου, ή τις περισσότερες φορές, διήθηση εκδοτικών οίκων και κριτικής; Εύλογο· μια οικογένεια είμαστε. Δε θα αναφερθώ εδώ σε ελληνικά κακά μυθιστορήματα αλλά σε ένα ξένο και συγκεκριμένα: "Το Κουρδιστό Πουλί" τού Χαρούκι Μουρακάμι ένα μυθιστόρημα 862 σελίδων, για να απλωθεί η σύλληψη τού Κου Μουρακάμι, γιατί το ύφος μάλλον χάθηκε στον πάτο τού πηγαδιού, όπου ο ήρωας του είχε το βίτσιο να κατεβαίνει, για να ασκείται, στις μεταφυσικές του ανησυχίες. Δεν διάβασα μια κακή κριτική. Γούστα είναι αυτά, ή θάμπωμα ή κάτι άλλο; (κριτική του βιβλίου στον παραπάνω υπογραμμισμένο σύνδεσμο).
Ποιος δίδει στον επίδοξο συγγραφέα, αυτή την προτεραιότητα έναντι τού αναγνώστη, ώστε ο τελευταίος να τού αφιερώσει το χρόνο του; Θα μπορούσαν να είχαν και ανταλλάξει ρόλους. Έχω νιώσει πολλές φορές το αίσθημα ότι θα μπορούσα να γράψω καλύτερα από το συγγραφέα που διαβάζω, ή τέλος πάντων να μην πω τίποτα αν δεν έχω κάτι σημαντικό να πω, (πολλές φορές η σιωπή είναι προτιμότερη από το τίποτα). Για το ότι νιώθει χαρισματικός, ποιος τού έχει πιστοποιήσει το χάρισμα; Ο χρόνος είναι πολύτιμος, η ζωή πιέζει, οι πηγές ενημέρωσης, πλήρωσης, απόλαυσης, γεύσης τού καινούργιου τού διαφορετικού είναι τόσες πολλές, ώστε αυτός που καταθέτει την γραφή του, να κατέρχεται ταπεινός, όχι με την αλαζονεία "τού εγώ είμαι συγγραφέας". Θα μού πει κάποιος, ότι η κρίση πιο είναι το καλό ή κακό μυθιστόρημα είναι υποκειμενική, και μέχρις ένα σημείο θα συμφωνήσω μαζί του. Υπάρχει ή δημοκρατία τής αγοράς, η δημοκρατία τής κρίσης, όλα κρίνονται μέσα στον χρόνο, όλα κάποια στιγμή θα τελεσιδικήσουν. Υπάρχει όμως ελεύθερη διακίνηση στην αγορά τού βιβλίου, ή τις περισσότερες φορές, διήθηση εκδοτικών οίκων και κριτικής; Εύλογο· μια οικογένεια είμαστε. Δε θα αναφερθώ εδώ σε ελληνικά κακά μυθιστορήματα αλλά σε ένα ξένο και συγκεκριμένα: "Το Κουρδιστό Πουλί" τού Χαρούκι Μουρακάμι ένα μυθιστόρημα 862 σελίδων, για να απλωθεί η σύλληψη τού Κου Μουρακάμι, γιατί το ύφος μάλλον χάθηκε στον πάτο τού πηγαδιού, όπου ο ήρωας του είχε το βίτσιο να κατεβαίνει, για να ασκείται, στις μεταφυσικές του ανησυχίες. Δεν διάβασα μια κακή κριτική. Γούστα είναι αυτά, ή θάμπωμα ή κάτι άλλο; (κριτική του βιβλίου στον παραπάνω υπογραμμισμένο σύνδεσμο).
