Πριν το Ξημέρωμα Before Sunrise

Σκηνοθεσία: Ρίτζαρντ Λινκλέιτερ Richard Linklater
Σενάριο: Richard Linklater Kim Krizan
Πρωταγωνιστούν: Ίθαν Χοκ (Ethan Hawke),
Ζουλί Ντελπί (Julie Delpy)

Λες και το περιβάλλον είναι πιο δυνατό απ' τον άνθρωπο. Οι ανθρώπινες φιγούρες του είναι πάντα τόσο παροδικές.

Το εικονικό τηλέφωνο.

Τελευταία εικόνα για να μαντέψει ο θεατής ..... πως έκλεισε η βραδιά. Οι ίδιοι οι πρωταγωνιστές θα μιλήσουν γι αυτό, στην συνέχεια τής ταινίας που θα ακολουθήσει "Before sunset"

Μια νύχτα που πολλοί την ονειρεύονται αλλά σε λίγους συμβαίνει. Συμβαίνει στους χαρισματικούς, ή σ᾿ αυτούς, που την τυχαία στιγμή βρίσκονται εκεί μαζί, για να συνταιριάξουν τα όνειρα με την πραγματικότητα. Λίγο πριν, λίγο μετά δεν θα είχε συμβεί τίποτα. Αυτά στον κινηματογράφο, αυτά και στην ζωή. Τον άνθρωπο με τον οποίο θα ζήσει κάποιος (ή κάποια), όλη τη ζωή μαζί του, μπορεί να μην τον είχε συναντήσει ποτέ. Τόση η δύναμη τού τυχαίου τής σύμπτωσης, για το καλό ή και το κακό.
Δυο λοιπόν χαρισματικοί, ο Τζέσι (Ίθαν Χοκ), και η Σελίν (Ζουλί Ντελπί), συναντούνται στο ίδιο τραίνο. Ο Τζέσι Αμερικανός με προορισμό τη Βιέννη, και η Σελίν με προορισμό τον τόπο διαμονής της το Παρίσι. Η ομορφιά τραβάει την άλλη ομορφιά, όπως τα λουλούδια τη μέλισσα. Οι συστάσεις, οι πρώτες πινελιές και από τους δύο, στον πίνακα του έρωτα. Ο έρωτας αλλάζει τα πάντα, δεν θα μπορούσε να αλλάξει μια διαδρομή; Η Σελίν κατεβαίνει μαζί του στη Βιέννη. Τους μένει μια βραδιά, μέχρι το πρωί που ο Τζέσι θα πετάξει για την Αμερική. Πως θα τη γεμίσουν είναι αυτονόητο με ομορφιά, με έρωτα, με κουβέντες για τις σχέσεις, με διαφωνίες, με σκέψεις αν θα ξαναβρεθούν, με γοητεία, και μαζί γοητεία για το θεατή. Ο σπουδαίος σκηνοθέτης της τριλογίας "Before... " , τού "Boyhood" , τού "Tape", γεμίζει την οθόνη με κοντινά πλάνα, με ομορφιά από τους δύο γοητευτικούς ηθοποιούς, και το μυαλό του θεατή με έξυπνους διαλόγους, και απόλαυση. Η σκηνή που οι δυο ηθοποιοί δήθεν διηγούνται από συμβολικό τηλέφωνο τη συνάντηση τους, σε φίλους τους, παίζοντας εναλλάξ οι ίδιοι οι ηθοποιοί τους φίλους, είναι ευρηματική, γιατί μέσα από την υποτιθέμενη συζήτηση με τον φίλο, ακούγονται πιο βαθιές εξομολογήσεις για αυτά που αισθάνονται.
Ο Τσέσι, πιο απομυθοποιητικός, πιο πραγματιστής στον τρόπο που βλέπει την εξέλιξη των ερωτικών σχέσεων, (αυτό οφείλεται και στην ελαφρά ειρωνεία, και απόσταση που μόνιμα ο Ίθαν Χοκ ερμηνεύει τούς ρόλους), ίσως και στον τρόπο που έχει μεγαλώσει. «Προχώρα 10, 20 χρόνια μπροστά». Λέει στη Σελίν «Είσαι παντρεμένη. Μόνο που ο γάμος σου δεν έχει πια την ίδια ζωτικότητα που είχε κάποτε. Αρχίζεις να κατηγορείς τον άντρα σου. Αναπολείς όλους αυτούς που πέρασαν απ' τη ζωή σου... και σκέφτεσαι τι θα γινόταν, αν είχες καταλήξει μ' έναν από αυτούς. Εγώ είμαι ένας από αυτούς. Να 'μαι. Δες το, λοιπόν, ως ένα ταξίδι στον χρόνο... από το τότε στο σήμερα, όπου έχεις την ευκαιρία να γνωρίσεις τι έχασες. Στην ουσία πρόκειται για μια τεράστια χάρη... προς τον εαυτό σου και τον άντρα σου να μάθεις ότι τελικά δεν έχασες και τίποτα. Ότι είμαι σαχλός όπως αυτός, τελείως βαρετός και άπραγος. Οπότε έκανες τη σωστή επιλογή και είσαι χαρούμενη». Και αλλού «Ξέρεις ποιο είναι το χειρότερο όταν κάποιος σού λέει να τα χαλάσετε; Το ότι θυμάσαι πόσο λίγο σκεφτόσουν εκείνους... στους οποίους είπες εσύ να τα χαλάσετε... και τότε συνειδητοποιείς πόσο λίγο σκέφτονται κι αυτοί εσένα. Θέλεις να πιστεύεις πως πονάτε κι οι δυο... αλλά στην ουσία χαίρονται που τούς αδειάζεις τη γωνιά».
Η Σελίν: Πιο ρομαντική λιγότερο απομυθοποιητική λέει κάποια στιγμή στο Τσέσι: «Όταν έλεγες πρωτύτερα ότι μετά από μερικά χρόνια... ένα ζευγάρι θ' αρχίζει να μισεί ο ένας τον άλλον... όταν η συμπεριφορά τους θα γινόταν προβλέψιμη και θα είχαν βαρεθεί πλέον... νομίζω ότι για μένα θα ίσχυε το αντίθετο. Νομίζω πως τότε μόνο μπορώ να αγαπήσω, όταν ξέρω τα πάντα για κάποιον. Το πώς θα φτιάξει τα μαλλιά του, τι πουκάμισο θα φορέσει εκείνη τη μέρα... τι ιστορίες θα πει σε κάθε περίπτωση. Ξέρω πως μόνο τότε θα είμαι σίγουρη πως αγαπώ» .
Και αλλού: « Ορισμένοι περνούν όλη τους τη ζωή σ' ένα ψέμα. Η γιαγιά μου είχε παντρευτεί έναν τύπο... και πάντα πίστευα πως η αγάπη τους ήταν απλή και όχι περίπλοκη. Όμως μόλις πρόσφατα μού εκμυστηρεύθηκε πως πέρασε όλη της τη ζωή... ονειρευόμενη κάποιον άλλον άνθρωπο που ανέκαθεν αγαπούσε. Είχε αποδεχτεί απλώς τη μοίρα της. Είναι πολύ λυπηρό. Την ίδια στιγμή, λατρεύω την ιδέα πως είχε όλα τα συναισθήματα... και τις συγκινήσεις που ποτέ δεν πίστευα ότι είχε». Και ο Τσέσι: «Σου εγγυώμαι πως αυτό που έπραξε ήταν το σωστό. Αν είχε γνωρίσει καλύτερα τον άλλο, θα είχε απογοητευτεί τελικά. Ο κόσμος συνηθίζει να βλέπει τα πράγματα ρομαντικά. Xωρίς καμία ρεαλιστική βάση».
Ο Τσέσι για τους γονείς του: «Οι γονείς μου είναι άνθρωποι που δεν πολυσυμπαθούσαν ο ένας τον άλλον... αλλά παντρεύτηκαν κι έκαναν παιδί. Έκαναν ότι μπορούσαν για να 'ναι καλοί μαζί μου. Οι γονείς μου χώρισαν μετά. Στο τέλος. Έπρεπε να το 'χαν κάνει πολύ νωρίτερα. Όμως έμειναν μαζί για το καλό το δικό μου και της αδερφής μου. Πολύ ευγενικοί άνθρωποι. Θυμάμαι μια μέρα η μάνα μου, μού είπε μπροστά στον πατέρα μου... πως είχαν μαλώσει γιατί εκείνος δεν ήθελε να γεννηθώ. Πως είχε τσαντιστεί πολύ όταν έμαθε πως εκείνη είχε μείνει έγκυος. Κι ότι εγώ ήμουν προϊόν λάθους. Αυτό επηρέασε πολύ τον τρόπο που σκέφτομαι. Από τότε άρχισα να βλέπω τον κόσμο ως ένα μέρος όπου είχα βρεθεί τυχαία. Τελικά κατάφερα να το δω με θετικό τρόπο. Πως η ζωή μου, δηλαδή, μου ανήκε εξ ολοκλήρου. Λες κι είχα βρεθεί σ' ένα πάρτι απρόσκλητος».
Η Σελίν για τους δικούς της γονείς: «Ξέρεις, ποτέ οι γονείς μου δεν ανέφεραν την πιθανότητα... να ερωτευτώ, να παντρευτώ ή να κάνω παιδιά. Από μικρό κορίτσι, ακόμα... προτιμούσαν να σκέφτομαι σαν μελλοντική καριερίστρια, σαν μια... διακοσμήτρια ή σαν δικηγόρος, ή κάτι παρόμοιο. Έλεγα στον πατέρα μου, ''Θέλω να γίνω συγγραφέας.'' Κι αυτός απαντούσε, ''Δημοσιογράφος.'' Έλεγα, ''Θέλω να χτίσω ένα καταφύγιο για αδέσποτα ζώα.'' Απαντούσε, ''Κτηνίατρος. ''Έλεγα, ''Θέλω να γίνω ηθοποιός.'' Απαντούσε, ''Τηλεπαρουσιάστρια.'' Πάντα μετέτρεπε... την φανταχτερή φιλοδοξία μου σε πρακτικές, κερδοφόρες επενδύσεις».
»Δεν έχει σημασία σε ποια γενιά ανήκεις. Για παράδειγμα, οι γονείς μου. Ανήκαν σ' αυτή τη θυμωμένη γενιά του Μάη του '68, που αντιδρούσε στα πάντα. Ενάντια στην κυβέρνηση, στο συντηρητικό Καθολικό παρελθόν τους. Ύστερα γεννήθηκα εγώ κι ο πατέρας μου έγινε μεγάλος αρχιτέκτων. Ταξιδέψαμε παντού στον κόσμο, όπου έφτιαχνε γέφυρες πύργους και τέτοια. Θέλω να πω, δεν έχω κανένα παράπονο. Μ' αγαπούν όσο οτιδήποτε στον κόσμο... και με μεγάλωσαν με όλη την ελευθερία για την οποία πάλεψαν. Παρόλα αυτά, για μένα, ο αγώνας συνεχίζεται. Έχουμε να αντιμετωπίσουμε τα ίδια προβλήματα, όμως πλέον δεν ξέρουμε... ποιος ή τι είναι ο εχθρός».
Τσέσι: «Δεν είμαι σίγουρος αν υπάρχει εχθρός. Όλοι οι γονείς μπέρδεψαν τα παιδιά τους. Οι πλούσιοι γονείς προσφέροντας πολλά, οι φτωχοί δίνοντας λίγα. Υπερβολική προστασία, μειωμένη προστασία. Άλλοι τ' άφησαν ελεύθερα, άλλοι τους δίδαξαν λάθος πράγματα».