Καβάφης Ερωτικά Ηδονικά

Egon Schiele «Εναγκαλισμός» (1917)

Περιεχόμενα τής σελίδας

 1. Ηδονή (1917)
​ 2. Ο Γεννάρης τού1904
​ 3.  Γκρίζα (1917)
 4.  Τα επικίνδυνα (1911)
 5.  Επέστρεφε  (1912)
 6.  Επήγα  (1913)
 7.  Πολύ σπανίως  (1913)
 8.  Μακρυά  (1914)
 9.  Ομνύει  (1915)
10. Μια νύχτα  (1915)
11. Ζωγραφισμένα (1915)
12. Όταν διεγείρονται (1916)
13. Νόησις  (1918)
​

 14. Εν εσπέρα (1917)
​ 15. Ιασή τάφος  (1917)
​ 16. Λάνη τάφος (1918)
 17. Ο ήλιος τού απογεύματος (1919)
 18. Ίμενος  (1919)
 19. Των Εβραίων (50 μ.χ.) (1919)
 20. Για Νάρθουν  (1920)
 21. Επιθυμίες
 22. Σε ένα βιβλίο παλιό (1922)
 23. Πριν τούς αλλάξει ο χρόνος (1924)
 24. Κατά τις συνταγές Ελληνοσύρων                          μάγων  (1931)
 25. Μέρες τού 1908   (1932)
​ 26. Θάλασσα τού πρωϊού
 

 

Ηδονή (1917)

Χαρά και μύρο τής ζωής μου η μνήμη των ωρών
που ηύρα και που κράτηξα την ηδονή ως την ήθελα.
Χαρά και μύρο τής ζωής μου εμένα, που αποστράφηκα
την κάθε απόλαυσιν ερώτων τής ρουτίνας.

Μουσική Θάνος Μικρούτσικος σε μια υπέροχη μελοποίηση και μια υπέροχη εκτέλεση από την Αφροδίτη Μάνου.

Ο Γεννάρης τού 1904

Α η νύχταις τού Γεννάρη αυτουνού,
που κάθομαι και ξαναπλάττω με τον νου
εκείναις ταις στιγμαίς και σ᾿  ανταμόνω,
κι᾿  ακούω τα λόγια μας τα τελευταία κι' ακούω τα πρώτα.

​Απελπισμέναις νύχταις τού Γεννάρη αυτουνού,
σαν φεύγ᾿  η οπτασία και μ᾿  αφίνει μόνο.
Πώς φεύγει και διαλύεται βιαστική --
πάνε τα δένδρα, πάνε οι δρόμοι, παν τα σπίτια, παν τα φώτα·
σβύνει και χάνετ᾿   η μορφή σου η ερωτική.
​

Μουσική: Χρήστος Νικολόπουλος. Η μεγάλη όμορφη έκπληξη από τον Νικολόπουλο.

Γκρίζα (1917)

​Κυττάζοντας ένα οπάλιο μισό γκρίζο
θυμήθηκα δυο ωραία γκρίζα μάτια
που είδα·θάναι είκοσι χρόνια πριν
... .....................................
Για ένα μήνα αγαπηθήκαμε.
Έπειτα έφυγε, θαρρώ στην Σμύρνη,
για να εργασθεί εκεί, και πια δεν ιδωθήκαμε.

Θ᾿  ασχήμισαν — αν ζει — τα γκρίζα μάτια·
θα χάλασε τ᾿  ωραίο πρόσωπο.

​Μνήμη μου, φύλαξέ τα συ ως ήσαν
Και, μνήμη, ό,τι μπορείς από τον έρωτά μου αυτόν,
ό,τι μπορείς φέρε με.

Μέρες τού 1903  (1917)

​Δεν τα ηύρα πια ξανά - τα τόσο γρήγορα χαμένα...
τα ποιητικά τα μάτια, το χλωμό
το πρόσωπο... στο νύχτωμα τού δρόμου...

​Δεν τα ηύρα πια — τ᾿  αποκτηθέντα κατά τύχην όλως,
που έτσι εύκολα παραίτησα
και που κατόπιν με αγωνίαν ήθελα.
Τα ποιητικά τα μάτια, το χλωμό το πρόσωπο,
τα χείλη εκείνα δεν τα ηύρα πια.

Πάνας και Νύμφες - Θωμόπουλος Επαμεινώνδας

Τα επικίνδυνα (1911)

Είπε ο Μυρτίας (Σύρος σπουδαστής
στην Αλεξάνδρεια· επί βασιλείας
αυγούστου Κώνσταντος και αυγούστου Κωνσταντίου·
εν μέρει εθνικός, κ᾿  εν μέρει χριστιανίζων)·
«Δυναμωμένος με θεωρία και μελέτη,
εγώ τα πάθη μου δεν θα φοβούμαι σα δειλός.
Το σώμα μου στες ηδονές θα δώσω,
στες απολαύσεις τες ονειρεμένες,
στες τολμηρότερες ερωτικές επιθυμίες,
στες λάγνες τού αίματός μου ορμές, χωρίς
κανέναν φόβο, γιατί όταν θέλω --
και θάχω θέλησι, δυναμωμένος
ως θάμαι με θεωρία και μελέτη --
στες κρίσιμες στιγμές θα ξαναβρίσκω
το πνεύμα μου, σαν πριν, ασκητικό».

Επέστρεφε (1912)

Επέστρεφε συχνά και παίρνε με,
αγαπημένη αίσθησις επέστρεφε και παίρνε με   
​όταν ξυπνά τού σώματος η μνήμη,
κ᾿  επιθυμία παληά ξαναπερνά στο αίμα·
όταν τα χείλη και το δέρμα ενθυμούνται,
κ᾿  αισθάνονται τα χέρια σαν ν᾿  αγγίζουν πάλι.

Επέστρεφε συχνά και παίρνε με την νύχτα,
όταν τα χείλη και το δέρμα ενθυμούνται....

Επήγα (1913)

Δεν εδεσμεύθηκα. Τελείως αφέθηκα κ᾿  επήγα.
Στες απολαύσεις, που μισό πραγματικές,
μισό γυρνάμενες μες στο μυαλό μου ήσαν,
επήγα μες στην φωτισμένη νύχτα.
Κ᾿  ήπια από δυνατά κρασιά, καθώς
που πίνουν οι ανδρείοι τής ηδονής.

Πολύ σπανίως (1913)

​Είν᾿  ένας γέροντας. Εξηντλημένος και κυρτός,
σακατεμένος απ᾿   τα χρόνια, κι από καταχρήσεις,
σιγά βαδίζοντας διαβαίνει το σοκάκι.
Κι όμως σαν μπει στο σπίτι του να κρύψει
τα χάλια και τα γηρατειά του, μελετά
το μερτικό που έχει ακόμα αυτός στα νειάτα.

Έφηβοι τώρα τούς δικούς του στίχους λένε.
Στα μάτια των τα ζωηρά, περνούν οι οπτασίες του.
Το υγιές, ηδονικό μυαλό των,
η εύγραμμη, σφιχτοδεμένη σάρκα των,
με την δική του έκφανσι τού ωραίου συγκινούνται.

Σχόλιο: Ένα ποίημα αυτοαναφορικό,  τιμή στον ποιητή από τον ίδιο τον Καβάφη, που η πραγματικότητα  την πήγε ακόμα πιο πέρα.

Μακρυά (1914)

Θάθελα αυτήν την μνήμη να την πω...
Μα έτσι εσβύσθη πια... σαν τίποτε δεν απομένει --
γιατί μακρυά, στα πρώτα εφηβικά μου χρόνια κείται.

​Δέρμα σαν καμωμένο από ιασεμί...
Εκείνη τού Αυγούστου—Αύγουστος ήταν; — η βραδυά...
Μόλις θυμούμαι πια τα μάτια· ήσαν, θαρρώ, μαβιά...
Α ναι, μαβιά· ένα περίφημο μαβί.

Ομνύει (1915)

Ομνύει κάθε τόσο ν᾿   αρχίσει πιο καλή ζωή.
Αλλ᾿  όταν έλθ᾿  η νύχτα με τες δικές της συμβουλές,
με τούς συμβιβασμούς της, και με τες υποσχέσεις της·
αλλ᾿  όταν έλθ᾿  η νύχτα με την δική της δύναμι
τού σώματος που θέλει και ζητεί, στην ίδια
μοιραία χαρά, χαμένος, ξαναπηαίνει.

Μια νύχτα (1915)

​Η κάμαρα ήταν πτωχική και πρόστυχη,
κρυμένη επάνω από την ύποπτη ταβέρνα.
Απ᾿  το παράθυρο φαίνονταν το σοκάκι,
το ακάθαρτο και το στενό. Από κάτω
ήρχονταν η φωνές κάτι εργατών
που έπαιζαν χαρτιά και που γλεντούσαν.

Κ᾿  εκεί στο λαϊκό, το ταπεινό κρεββάτι
είχα το σώμα τού έρωτος, είχα τα χείλη
τα ηδονικά και ρόδινα τής μέθης --
τα ρόδινα μιας τέτοιας μέθης, που και τώρα
που γράφω, έπειτ᾿  από τόσα χρόνια!
μες στο μονήρες σπίτι μου, μεθώ ξανά.

Ζωγραφισμένα (1915)

Την εργασία μου την προσέχω και την αγαπώ.
Μα τής συνθέσεως μ᾿  αποθαρρύνει σήμερα η βραδύτης.
Η μέρα μ᾿  επηρέασε. Η μορφή της
όλο και σκοτεινιάζει. Όλο φυσά και βρέχει.
Πιότερο επιθυμώ να δω παρά να πω.
Στη ζωγραφιάν αυτή κυττάζω τώρα
ένα ωραίο αγόρι που σιμά στη βρύσι
επλάγιασεν, αφού θ᾿  απέκαμε να τρέχει.
Τι ωραίο παιδί· τι θείο μεσημέρι το έχει
παρμένο πια για να το αποκοιμίσει.
Κάθομαι και κυττάζω έτσι πολλήν ώρα.
Και μες στην τέχνη πάλι, ξεκουράζομαι απ᾿  την δούλεψή της.

Όταν διεγείρονται (1916)

​Προσπάθησε να τα φυλάξεις, ποιητή,
όσο κι αν είναι λίγα αυτά που σταματιούνται.
Τού ερωτισμού σου τα οράματα.
Βαλ᾿ τα, μισοκρυμμένα, μες τες φράσεις σου.
Προσπάθησε να τα κρατήσεις, ποιητή,
όταν διεγείρονται μες το μυαλό σου
την νύχτα, ή μες την λάμψι τού μεσημεριού

Νόησις (1918)

Τα χρόνια τής νεότητός μου, ο ηδονικός μου βίος
πώς βλέπω τώρα καθαρά το νόημά των.

Τι μεταμέλειες περιττές, τι μάταιες....

Αλλά δεν έβλεπα το νόημα τότε.

​Μέσα στον έκλυτο τής νεότητός μου βίο
μορφόνονταν βουλές τής ποιήσεώς μου,
σχεδιάζονταν τής τέχνης μου η περιοχή.

Γι᾿  αυτό κ᾿ η μεταμέλειες σταθερές ποτέ δεν ήσαν.
Κ᾿ η αποφάσεις μου να κρατηθώ, ν᾿ αλλάξω
διαρκούσαν δύο εβδομάδες το πολύ.

Για τον Αμμόνη, που πέθανε 29 ετών, στα 610   (1916)

​Ραφαήλ, ολίγους στίχους σε ζητούν
για επιτύμβιον τού ποιητού Αμμόνη να συνθέσεις.
Κάτι πολύ καλαίσθητον και λείον. Συ θα μπορέσεις,
είσαι ο κατάλληλος, να γράψεις ως αρμόζει
για τον ποιητήν Αμμόνη, τον δικό μας.

Βέβαια θα πεις για τα ποιήματά του --
αλλά να πεις και για την εμορφιά του,
για την λεπτή εμορφιά του που αγαπήσαμε.

Πάντοτε ωραία και μουσικά τα ελληνικά σου είναι.
Όμως την μαστοριά σου όληνα τη θέμε τώρα.
Σε ξένη γλώσσα η λύπη μας κ᾿ η αγάπη μας περνούν.
Το αιγυπτιακό σου αίσθημα χύσε στην ξένη γλώσσα.

Ραφαήλ, οι στίχοι σου έτσι να γραφούν
που νάχουν, ξέρεις, από την ζωή μας μέσα των,
που κι ο ρυθμός κ᾿ η κάθε φράσις να δηλούν
που γι᾿ Αλεξανδρινό γράφει Αλεξανδρινός.

[Γ. Π. Σαββίδης] Η χρονολογία (610 μ.Χ.) συμπίπτει με την έναρξη τής προφητικής σταδιοδρομίας τού Μωάμεθ. Μέσα στην επόμενη δεκαετία, η Ιερουσαλήμ και η Αλεξάνδρεια θα καταληφθούν από τούς Πέρσες.
Στη συνέχεια  η Αλεξάνδρεια πρώτα (641 μ.Χ.) κι αμέσως μετά όλη η υπόλοιπη Αίγυπτος θα πέσουν στα χέρια των Αράβων.
[Κωνσταντίνος Μάντης] Οι Αλεξανδρινοί φίλοι τού νεκρού νέου επιλέγουν για να τον τιμήσουν την ελληνική γλώσσα εις βάρος τής δικής τους γλώσσας, διότι παρόλο που είναι ξένη γι' αυτούς παραμένει ωστόσο η ιδανικότερη επιλογή για να υμνηθεί η ζωή τού αγαπημένου τους φίλου. 

Εν εσπέρα (1917)

​Πάντως δε θα διαρκούσανε πολύ. Η πείρα
των χρόνων με το δείχνει. Αλλ᾿ όμως κάπως βιαστικά
ήλθε και τα σταμάτησεν η Μοίρα.
Ήτανε σύντομος ο ωραίος βίος.
Αλλά τι δυνατά που ήσαν τα μύρα,
σε τι εξαίσια κλίνην επλαγιάσαμε,
σε τι ηδονή τα σώματά μας δώσαμε.
Μια απήχησις των ημερών τής ηδονής,
μια απήχησις των ημερών κοντά μου ήλθε,
κάτι απ᾿ της νεότητός μας των δυονώ την πύρα·
στα χέρια μου ένα γράμμα ξαναπήρα,
και διάβαζα πάλι και πάλι ως που έλειψε το φως.
Και βγήκα στο μπαλκόνι μελαγχολικά --
βγήκα ν᾿ αλλάξω σκέψεις βλέποντας τουλάχιστον
ολίγη αγαπημένη πολιτεία,
ολίγη κίνησι του δρόμου και των μαγαζιών.

Ιασή Τάφος (1917)

​Κείμαι ο Ιασής ενταύθα. Τής μεγάλης ταύτης πόλεως
ο έφηβος ο φημισμένος για εμορφιά.
Μ᾿ εθαύμασαν βαθείς σοφοί· κ᾿  επίσης ο επιπόλαιος,
ο απλούς λαός. Και χαίρομουν ίσα και για

τα δυο. Μα απ᾿ το πολύ να μ᾿ έχει ο κόσμος Νάρκισσο κ᾿ Ερμή,
η καταχρήσεις μ᾿ έφθειραν, μ᾿ εσκότωσαν. Διαβάτη,
αν είσαι Αλεξανδρεύς, δεν θα επικρίνεις. Ξέρεις την ορμή
του βίου μας· τί θέρμην έχε· τι ηδονή υπερτάτη.

​Ο Ιασής: φανταστικός χαρακτήρας...

Λάνη Τάφος (1918)

Έργο του Δημήτρη Μυταρά. Το συσχέτησαν με αυτό το ποίημα στην έκθεση τού Ιδρύματος Θεοχαράκη με τον τίτλο «Ζωγραφισμένα» για τον Καβάφη.

Ο Λάνης που αγάπησες εδώ δεν είναι, Μάρκε,
στον τάφο που έρχεσαι και κλαις, και μένεις ώρες κι ώρες.
Τον Λάνη που αγάπησες τον έχεις πιο κοντά σου
στο σπίτι σου όταν κλείεσαι και βλέπεις την εικόνα,
που αυτή κάπως διατήρησεν ό,τ᾿ είχε που ν᾿ αξίζει,
που αυτή κάπως διατήρησεν ό,τ᾿ είχες αγαπήσει.

Θυμάσαι, Μάρκε, που έφερες από τού ανθυπάτου
το μέγαρον τον Κυρηναίο περίφημο ζωγράφο,
και με τι καλλιτεχνικήν εκείνος πανουργία
μόλις είδε τον φίλο σου κ᾿ ήθελε να σάς πείσει
που ως Υάκινθον εξ άπαντος έπρεπε να τον κάμει.
(μ᾿ αυτόν τον τρόπο πιο πολύ θ᾿ ακούονταν η εικών του).

Μα ο Λάνης σου δεν δάνειζε την εμορφιά του έτσι·
και σταθερά εναντιωθείς είπε να παρουσιάσει
όχι διόλου τον Υάκινθον, όχι κανέναν άλλον,
αλλά τον Λάνη, υιό του Ραμετίχου, Αλεξανδρέα.

​[Γ. Π. Σαββίδης] Φανταστικά πρόσωπα.
Υάκινθος: Ο Υάκινθος είναι μυθολογικό πρόσωπο. Τον ερωτεύτηκε για την ομορφιά του ο Απόλλωνας και τον σκότωσε από ζήλεια ο Ζέφυρος. Από το αίμα τού δολοφονημένου νέου φύτρωσε το ομώνυμο λουλούδι...

Ο ήλιος τού απογεύματος (1919)

Πίνακας του Αλέκου Λεβίδη από την έκθεση του Ιδρύματος Θεοχαράκη «Ζωγραφισμένα» για τον Καβάφη.

Την κάμαρην αυτή, πόσο καλά την ξέρω.
Τώρα νοικιάζονται κι αυτή κ᾿ η πλαγινή
για εμπορικά γραφεία. Όλο το σπίτι έγινε
γραφεία μεσιτών, κ᾿ εμπόρων, κ᾿ Εταιρείες.

Α η κάμαρη αυτή, τι γνώριμη που είναι.
Κοντά στην πόρτα εδώ ήταν ο καναπές,
κ᾿ εμπρός του ένα τούρκικο χαλί·
σιμά το ράφι με δυο βάζα κίτρινα.
Δεξιά· όχι, αντικρύ, ένα ντολάπι με καθρέφτη.
Στη μέση το τραπέζι όπου έγραφε·
κ᾿ οι τρεις μεγάλες ψάθινες καρέγλες.
Πλάι στο παράθυρο ήταν το κρεββάτι
που αγαπηθήκαμε τόσες φορές.
Θα βρίσκονται ακόμη τα καϋμένα πουθενά.
Πλάι στο παράθυρο ήταν το κρεββάτι·
ο ήλιος τού απογεύματος τώφθανε ως τα μισά.
... Απόγευμα η ώρα τέσσερες, είχαμε χωρισθεί
για μια εβδομάδα μόνο ... Αλλοίμονον,
η εβδομάς εκείνη έγινε παντοτινή. 

Ίμενος (1919)

«... Ν᾿ αγαπηθεί ακόμη περισσότερον
η ηδονή που νοσηρώς και με φθορά αποκτάται·
σπάνια το σώμα βρίσκοντας που αισθάνεται όπως θέλει αυτή -
που νοσηρώς και με φθορά, παρέχει
μιαν έντασιν ερωτική, που δεν γνωρίζει η υγεία...»

​Απόσπασμα από μιαν επιστολή
τού νέου Ιμένου (εκ πατρικίων) διαβοήτου
εν Συρακούσαις επί ασωτία,
στους άσωτους καιρούς τού τρίτου Μιχαήλ.

​Σχόλιο: Ο Καβάφης, αποδίδει σ᾿  ένα τρίτο πρόσωπο σκέψεις δικές του, τις οποίες, παράλληλα, φροντίζει να τοποθετήσει στο απώτερο παρελθόν, προκειμένου να τούς προσδώσει την αναγκαία αίσθηση αντικειμενικότητας και διαχρονικότητας.
Η ηδονή που θεωρείται νοσηρή και φθοροποιός (ομοφυλοφιλική), σπάνια βρίσκει το σώμα που θα μπορούσε να ενδώσει σ᾿ αυτή την ηδονή και θα μπορούσε να την απολαύσει με όλη την ένταση που τής αναλογεί. (λόγω των κοινωνικών αντιλήψεων).
Ο Ίμενος είναι φανταστικό πρόσωπο. Ο χρόνος, όμως, είναι ιστορικός. Πρόκειται για τη βασιλεία του Μιχαήλ Γ' Μέθυσου (842-867 μ.Χ.)

Των Εβραίων (50 μ.Χ.) (1919)

Ζωγράφος και ποιητής, δρομεύς και δισκοβόλος,
σαν Ενδυμίων έμορφος, ο Ιάνθης Αντωνίου.
Από οικογένειαν φίλην τής Συναγωγής.

«Η τιμιότερές μου μέρες είν᾿ εκείνες
που την αισθητική αναζήτησιν αφίνω,
που εγκαταλείπω τον ωραίο και σκληρόν ελληνισμό,
με την κυρίαρχη προσήλωσι
σε τέλεια καμωμένα και φθαρτά άσπρα μέλη.
Και γένομαι αυτός που θα ήθελα
πάντα να μένω· των Εβραίων, των ιερών Εβραίων, ο υιός.»

Ένθερμη λίαν η δήλωσις του. «Πάντα
να μένω των Εβραίων, των ιερών Εβραίων —»

​Όμως δεν έμενε τοιούτος διόλου.
Ο Ηδονισμός κ᾿ η Τέχνη τής Αλεξανδρείας
αφοσιωμένο τους παιδί τον είχαν.

Για Νάρθουν - (1920)

​Ένα κερί αρκεί. Το φως του το αμυδρό
αρμόζει πιο καλά, θάναι πιο συμπαθές
σαν έρθουν τής Αγάπης, σαν έρθουν η Σκιές.

Ένα κερί αρκεί. Η κάμαρη απόψι
να μη έχει φως πολύ. Μέσα στην ρέμβην όλως
και την υποβολή, και με το λίγο φως --
μέσα στην ρέμβην έτσι θα οραματισθώ
για νάρθουν της Αγάπης, για νάρθουν η Σκιές.

Επιθυμίες (1904)

Σαν σώματα ωραία νεκρών που δεν εγέρασαν
και τάκλεισαν, με δάκρυα, σε μαυσωλείο λαμπρό,
με ρόδα στο κεφάλι και στα πόδια γιασεμιά --
έτσ᾿  οι επιθυμίες μοιάζουν που επέρασαν
χωρίς να εκπληρωθούν· χωρίς ν᾿  αξιωθεί καμιά
της ηδονής μια νύχτα, ή ένα πρωί της φεγγερό.

Σ᾿  ένα βιβλίο παλιό - (1922)

Σ᾿ ένα βιβλίο παληό -- περίπου εκατό ετών--
ανάμεσα στα φύλλα του λησμονημένη,
ηύρα μιαν υδατογραφία άνευ υπογραφής.
Θάταν το έργον καλλιτέχνου λίαν δυνατού.
Έφερ᾿ ως τίτλον, «Παρουσίασις τού Έρωτος».

Πλην μάλλον ήρμοζε, «— τού έρωτος των άκρως αισθητών».

​Γιατί ήταν φανερό σαν έβλεπες το έργον
(εύκολα νοιώθονταν η ιδέα τού καλλιτέχνου)
που για όσους αγαπούνε κάπως υγιεινά,
μες στ᾿ οπωσδήποτε επιτετραμμένον μένοντες,
δεν ήταν προωρισμένος ο έφηβος
τής ζωγραφιάς — με καστανά, βαθύχροα μάτια·
με τού προσώπου του την εκλεκτή εμορφιά,
την εμορφιά των ανωμάλων έλξεων·
με τα ιδεώδη χείλη του που φέρνουνε
την ηδονή εις αγαπημένο σώμα·
με τα ιδεώδη μέλη του πλασμένα για κρεββάτια
που αναίσχυντα τ᾿ αποκαλεί η τρεχάμενη ηθική.

Πριν τους αλλάξει ο Χρόνος (1924)

Λυπήθηκαν μεγάλως στον αποχωρισμό των.
Δεν τόθελαν αυτοί· ήταν η περιστάσεις.
Βιοτικές ανάγκες εκάμνανε τον ένα
να φύγει μακρυά --Νέα Υόρκη ή Καναδά.
Η αγάπη των βεβαίως δεν ήταν ίδια ως πριν·
είχεν ελαττωθεί η έλξις βαθμηδόν,
είχεν ελαττωθεί η έλξις της πολύ.
Όμως να χωρισθούν, δεν τόθελαν αυτοί.
Ήταν η περιστάσεις. -- Ή μήπως καλλιτέχνις
εφάνηκεν η Τύχη χωρίζοντάς τους τώρα
πριν σβύσει το αίσθημά των, πριν τούς αλλάξει ο Χρόνος·
ο ένας για τον άλλον θα είναι ως να μένει πάντα
των είκοσι τεσσάρων ετών τ᾿ ωραίο παιδί.

​Κατά τες συνταγές αρχαίων Ελληνοσύρων μάγων  (1931)

«Ποιο απόσταγμα να βρίσκεται από βότανα
γητεύματος», είπ᾿ ένας αισθητής,
«ποιο απόσταγμα κατά τες συνταγές
αρχαίων Ελληνοσύρων μάγων καμωμένο
που για μια μέρα (αν περισσότερο
δεν φθάν᾿ η δύναμίς του), ή και για λίγην ώρα
τα είκοσι τρία μου χρόνια να με φέρει
ξανά· τον φίλον μου στα είκοσι δυο του χρόνια
να με φέρει ξανά —την εμορφιά του, την αγάπη του.
»Ποιο απόσταγμα να βρίσκεται κατά τες συνταγές
αρχαίων Ελληνοσύρων μάγων καμωμένο
που, σύμφωνα με την αναδρομήν,
και την μικρή μας κάμαρη να επαναφέρει.»

Μέρες του 1908   (1932)

Πίνακας του Γιάννη Τσαρούχη.

​Τον χρόνο εκείνον βρέθηκε χωρίς δουλειά·
και συνεπώς ζούσεν απ᾿ τα χαρτιά,
από το τάβλι, και τα δανεικά.

Μια θέσις, τριώ λιρών τον μήνα, σε μικρό
χαρτοπωλείον τού είχε προσφερθεί.
Μα την αρνήθηκε, χωρίς κανένα δισταγμό.
Δεν έκανε. Δεν ήτανε μισθός γι᾿ αυτόν,
νέον με γράμματ᾿  αρκετά, και είκοσι πέντ᾿  ετών.

Δυο, τρία σελίνια την ημέρα κέρδιζε, δεν κέρδιζε.
Από χαρτιά και τάβλι τί να βγάλει το παιδί,
στα καφενεία τής σειράς του, τα λαϊκά,
όσο κι αν έπαιζ᾿ έξυπνα, όσο κι αν διάλεγε κουτούς.
Τα δανεικά, αυτά δα ήσαν κ᾿ ήσαν.
Σπάνια το τάλληρο εύρισκε, το πιο συχνά μισό,
κάποτε ξέπεφτε και στο σελίνι.

Καμιά εβδομάδα, ενίοτε πιο πολύ,
σαν γλύτωνεν απ᾿ το φρικτό ξενύχτι,
δροσίζονταν στα μπάνια, στο κολύμβι το πρωΐ.

Τα ρούχα του είχαν ένα χάλι τρομερό.
Μια φορεσιά την ίδια πάντοτ᾿ έβαζε, μια φορεσιά
πολύ ξεθωριασμένη κανελιά.

Α μέρες τού καλοκαιριού τού εννιακόσια οκτώ,
απ᾿ το είδωμά σας, καλαισθητικά,
έλειψ᾿ η κανελιά ξεθωριασμένη φορεσιά.

​Το είδωμά σας τον εφύλαξε
όταν που τάβγαζε, που τάριχνε από πάνω του,
τ᾿ ανάξια ρούχα, και τα μπαλωμένα εσώρουχα.
Κ᾿ έμενε ολόγυμνος· άψογα ωραίος· ένα θαύμα.
Αχτένιστα, ανασηκωμένα τα μαλλιά του·
τα μέλη του ηλιοκαμένα λίγο
από την γύμνια τού πρωϊού στα μπάνια, και στην παραλία. 

Πίνακας:Στέφανος Δασκαλάκηςαπό την έκθεση του Ιδρύματος Θεοχαράκη «Ζωγραφισμένα» για τον Καβάφη.

Απ' τες εννιά (1918)

Δώδεκα και μισή. Γρήγορα πέρασεν η ώρα
απ᾿ τες εννιά που άναψα την λάμπα,
και κάθησα εδώ. Καθόμουν χωρίς να διαβάζω,
και χωρίς να μιλώ. Με ποιόνα να μιλήσω
κατάμονος μέσα στο σπίτι αυτό.

Το είδωλον τού νέου σώματός μου,
απ᾿ τες εννιά που άναψα την λάμπα,
ήλθε και με ηύρε και με θύμησε
κλειστές κάμαρες αρωματισμένες,
και περασμένην ηδονή - τι τολμηρή ηδονή!
Κ᾿ επίσης μ᾿ έφερε στα μάτια εμπρός,
δρόμους που τώρα έγιναν αγνώριστοι,
κέντρα γεμάτα κίνησι που τέλεψαν,
και θέατρα και καφενεία που ήσαν μια φορά.

Το είδωλον τού νέου σώματός μου
ήλθε και μ᾿ έφερε και τα λυπητερά·
πένθη τής οικογένειας, χωρισμοί,
αισθήματα δικών μου, αισθήματα
των πεθαμένων τόσο λίγο εκτιμηθέντα.

Δώδεκα και μισή. Πως πέρασεν η ώρα.
Δώδεκα και μισή. Πως πέρασαν τα χρόνια.

​​Θάλασσα τού πρωϊού

​Εδώ ας σταθώ. Κι ας δω κ᾿ εγώ την φύσι λίγο.
Θάλασσας τού πρωϊού κι ανέφελου ουρανού
λαμπρά μαβιά, και κίτρινη όχθη· όλα
ωραία και μεγάλα φωτισμένα.
Εδώ ας σταθώ. Κι ας γελασθώ πως βλέπω αυτά
(τα είδ᾿ αλήθεια μια στιγμή σαν πρωτοστάθηκα)·
κι όχι κ᾿ εδώ τες φαντασίες μου,
τες αναμνήσεις μου, τα ινδάλματα τής ηδονής. 

Θεοχαράκης για το Θάλασσα του Πρωιού