Ζυλ και Τζιμ Jules et Jim

Σκηνοθεσία: Φρανσουά Τρυφώ (Francois Truffaut)
Πρωταγωνιστούν:
                               Ζαν Μορό                (Jeanne Moreau)
                               Οσκαρ Βέρνερ     (Oskar Werner)
                               Ανρί Σερ                   (Henri Serre)

Είχα δημοσιεύσει μια μικρή κριτική στο cine.gr την παρακάτω:
« Μου έκανε μεγαλύτερη εντύπωση από το ό,τι, και καλοί σκηνοθέτες μπορούν να κάνουν τόσο ανόητες ταινίες, (και αφού είχα αντέξει να δω την ταινία μέχρι το τέλος), όταν συνειδητοποίησα με το διάβασμα των κριτικών τού cine.gr ότι υπάρχουν πολλά σύμπαντα για να ζει ο καθένας μας. Πως αντιμετωπίζουν με σοβαρότητα αυτή την ταινία; Σαν κωμωδία πιθανόν θα μπορούσε να συζητηθεί. Αλλά να αντιμετωπίζουν σαν απελευθέρωση από συμβατικότητες, αυτή την ανοησία των σχέσεων αυτών των ξενέρωτων ηρώων. Άλλο ελευθερία και άλλο ερωτικός υβριδισμός. Αν πάρεις την ταινία στα "σοβαρά" ξεφτιλίζεται και ο έρωτας σαν κάτι βαθιά υπαρξιακό και η "αγιότητα" των αισθήσεων για να θυμηθούμε τον Ελύτη» .

Κάποιος αναγνώστης μού απάντησε με το παρακάτω κείμενο:
«Κατ` αρχήν να συμφωνήσω απόλυτα στη διαπίστωσή σας: "υπάρχουν πολλά σύμπαντα για να ζει ο καθένας μας". Προφανώς όμως το δικό σας "σύμπαν" δεν χωράει τίποτα πέραν τού "καλού ή κακού", "σωστού ή λάθους", "άγιου ή ανόσιου". Τον τελευταίο σας μάλιστα μανιχαϊσμό τον χρεώνετε - χωρίς κανένα δικαίωμα - στον Ελύτη .
Όλη αυτή η λογική για το τι είναι καλό και άγιο και τι όχι, δεν σάς βοηθά βέβαια να αντιληφθείτε τον πρωτοποριακό (για τα `60s) τρόπο που χειρίζεται την κάμερα ο Τρυφώ, μια τεχνική που μας βάζει σε έναν κόσμο άχρονα ποιητικό. Δεν σάς βοηθά επίσης να αντιληφθείτε, ότι την ίδια στιγμή που αναδεικνύει την εσωτερική ανάγκη για κατάργηση τής "ερωτικής ιδιοκτησίας", την ίδια στιγμή αναδεικνύει και το απόλυτο αδιέξοδο, τόσο της "σεξουαλικής απελευθέρωσης" των 60`s, όσο και τού σύγχρονού της νεοφεμινισμού.
Ίσως, η συνειδητή διάλυση κάθε λογής "αγιοτήτων" από τον σκηνοθέτη σάς προκάλεσε τόσο εκνευρισμό, που δεν συγκρατήσατε ότι οι δυο πιο "ελευθεριακοί" ήρωές του, όχι μόνο δεν δικαιώνονται, αλλά πεθαίνουν με τρόπο τραγικό.
Όλα αυτά ο Τρυφώ τα αναδεικνύει με την προσφιλή του μέθοδο: "τα πιο σοβαρά - τραγικά πράγματα να λέγονται με τον πιο ήπιο - γλυκό τρόπο".
Με δυο λόγια η ταινία είναι ένα αριστούργημα, που απλά δεν χωράει στο δικό σας μανιχαϊστικό σύμπαν»

Η δική μου απάντηση:
Ευχαριστώ για τη ευγενική παρέμβαση που κάνατε στην δική μου άποψη. Έχω ίσως τόση ευθύνη που δεν "αντιλήφθηκα" το "μέγεθος" τής ταινίας, όση και εσείς που δεν αντιληφθήκατε το νόημα τής δικής μου τοποθέτησης. Κατά πρώτον δεν έθεσα θέμα καλού-κακού, άγιου - αμαρτωλού ή άλλα μανιχαϊστικά σχήματα. Και για να μην παρεξηγηθούν οι παρακάτω σκέψεις μου ξεκαθαρίζω εκ των προτέρων την "αγιότητα" τού έρωτα, έτσι όπως μίλησε γι αυτόν ο Ελύτης και όχι βέβαια με οποιαδήποτε θρησκευτική αγιότητα. Που σημαίνει ότι τον θεωρώ κάτι το πολύ δυνατό, και κατά την γνώμη μου η ταινία τον ευτελίζει τον κάνει τραλαλά, μια στο ένα χεράκι μια στο άλλο, παιδική ανοησία. Ποιος από τους τρεις ήρωες πονά για τον ίδιο τον έρωτα, καίγεται, πυρπολείται. Σκυταλοδρομία κάνουν αλλάζουν τη σκυτάλη και δεν τρέχει τίποτα! Να τούς πάρεις σοβαρά σαν διανοούμενους, όπως έγραψαν οι κριτικές, τι πνευματικό τους καίει; Προσωπικά μόνο σα ελαφρούς, τούς βρήκα. Η Κατρίν (Ζαν Μορό), που παρόλη την ομορφιά της, δεν εκπέμπει καμιά γοητεία στην ταινία, για να "σέρνει τα αρσενικά από τη μύτη", με τι κριτήρια χωρίζει το Τζιμ; Επειδή δεν τής κάνει παιδί. Δηλαδή σαν μια συμβατική νοικοκυρά. Αυτός είναι έρωτας; Αυτοί δεν είναι έρωτες, ήταν έρωτες κατά το ανεμολόγιο. Και ο τρόπος που πεθαίνουν, δεν έχει καμιά τραγικότητα. Είναι μια ανοησία. Τραγικός είναι ό ήρωας, που ψάχνει την αλήθεια του, ακόμα και αν αυτή θα τον φέρει στο θάνατο.
Όσο για τον Ελύτη τον άφησα τελευταίο, πουθενά δεν του χρέωσα μανιχαϊσμό, "άγιο ή ανόσιο". Μίλησα ξεκάθαρα, όπως μιλάει ο ίδιος σε τόσα σημεία στο έργο του για "αγιότητα" των αισθήσεων, δηλαδή τού έρωτα. Παραθέτω ένα απόσπασμα από συνέντευξή του στο Γιώργο Πηλιχό: «Ήμουν πάντοτε «δοσμένος εις τες ηδονές» που λέει κι ο Καβάφης, Όλη μου την ζωή είχα σχέσεις με νέα κορίτσια. Σ' αυτά πέραν των σεξουαλικών, που με τραβούσαν, βρήκα πολύ μεγάλη κατανόηση. Οφείλω σε τέτοιες σχέσεις πάρα πολλά έργα μου. Καλός ο γάμος, αλλά για τους άλλους όχι για μένα! Ακολούθησα την ιδιωτική μου οδό, ζώντας χωρίς φραγμούς. Αυθεντικά! Όμως δεν το καταλαβαίνουν αυτό σήμερα. Δεν καταλαβαίνουν την αγιότητα των αισθήσεων!...» (Αφιέρωμα στα ΝΕΑ, 14-5-2011).